Bu sowal köpüňizi gyzyklandyrýan bolsa gerek. Dünýä döwletleriniň köpüsi bilen-ä tanyşsyňyz?! Eýsem, olaryň atlary nähili manyny aňladýar? Bilesiňiz gelýärmi? Baş üstüne!
Ýurtlaryň atlary örän gadymdan gözbaş alýar. Olaryň köpüsi ýerleşýän ýerine, tebigatyna, halkyna görä atlandyrylypdyr. Geliň, olaryň käbiri bilen tanyşlyk açalyň.
Meselem, Norwegiýa. Gadymy iskandinaw dilinde ýurduň ady «Norýegr». Bu «demirgazyga tarap ýol» diýmegi aňladýar.
Islandiýa. «Ice land» – «Buzlaryň ýurdy» ýa-da «Buzly ýurt» diýmegi aňladýar.
Müsür. Bu at Arabystan ýarymadasynyň we alynky Aziýanyň halklarynyň gadymy «Misr» sözünden döräpdir. Bu olaryň dilinde «ilatly ýer» diýmekdir. Olar biri-birine ýakyn bolan şäherleriň, obalaryň köp bolandygy üçin bu ülkäni şeýle atlandyrypdyrlar. Müsürlileriň özleri we dünýäniň köp ýurtlary bu ýurdy şol at bilen atlandyrýarlar. Emma Ýewropa ýurtlarynyň köpüsinde Müsüriň gadymy greklerden galan Ýegipet ady ýörgünlidir.
Awstriýa. Bu gadymy «Österreich» diýen nemes sözünden gelip çykyp, «Gündogar ýurdy» diýmegi aňladýar.
Hytaý. Hytaýyň ýerli ilaty öz ýurduny Çžungo diýip atlandyrýarlar. Çžungo – «ortadaky döwlet» manysyny berýär. Hytaý ady ýurduň demirgazygynda ýaşan kidan taýpasynyň adyndan galandyr diýip çaklanylýar. Türkmenler kidanlara gara-hytaýlylar diýipdirler.
Braziliýa. Gymmatbaha gyzyl agajyň portugal dilindäki adyndan gelip çykandyr.
Eýran. Ýurduň häzirki ady Awestadaky Ariýana adyndan gaýdýar. Ol «Ariýleriň ýurdy» diýmegi aňladýar.
Lýuksemburg. Bu nemes dilinden terjime edilende «lucilinburch», «kiçi şäher» diýmekdir.
Bahreýn. Pars aýlagy sebitinde ýerleşen monarhiýa gurluşly döwletdir. Ýurduň ady «Iki deňiz» diýen manyny berýär.
Tailand. Ýewropalylaryň koloniýasy bolmandygy üçin, bu ýurdy «erkinleriň ýurdy» diýip atlandyrypdyrlar. Ýurduň Tailand ady ýewropalylaryň dakan ady. Ol «taýlaryň ýurdy» diýmegi aňladýar. Taý «erkin», «azat» diýmegi aňladýar.
Sudan. Bu at araplaryň «Bilad as-sudan», ýagny «Garalaryň ýurdy» diýen sözünden döräpdir.
Döwletleriň atlarynyň nähili manysy bar?
Bilim,
Mona Songz
tarapyndan
4-01-2022, 00:12