Ömrümiziň dowamynda sansyz kararlar berýäris we her täze günüň getirýän täze meselelerini çözmäge synanyşýarys. Meseleleri nädip çözýänimiz we kabul edilmeli möhüm kararlary nädip kabul edýändigimiz herimizde tapawutly bolup biler. Mysal üçin, gaty optimist bolsak, karar berenimizde bolup biljek töwekgelçilikleri görüp bilmeris ýa-da tersine... Onda näme etmeli?

Psiholog we filosof Edward De Bono bir meseläni dürli tarapdan çözülende iň gowy kararlaryň alynýandygyny aýdýar. Munuň üstesine, gündelik durmuşymyzda-da, toparlaýyn işimizde-de ulanyp boljak pikirleniş usulyny hödürleýär: Karar bermezden ozal aňymyzda alty dürli reňkli şlýapa geýmeli.

Esasy zat, meselä dürli nukdaýnazardan seretmek ukybydyr. Adaty pikirleniş usullarymyzdan çykmaga we has konstruktiw karar bermäge, şeýle hem döredijiligimizi gowulaşdyrmaga mümkinçilik berýän bu usulda, bir meselä ýa-da karara gelende geýmeli alty şlýapalarymyz aşakdakylardyr:

Sary-optimist.
Gara-pessimist.
Gyzyl-duýguçyl.
Ak- bitarap.
Ýaşyl- täzelikçi (dörediji)
Gök- netijeleri açyklar.

Meselem temamyz Tehnologiýa bolsun.

Ak şlýapa: Gönümel jogap berýär. “Hemmeler tehnologiýany dogry-dürs ulanyp bilenok. Ýagny, başy çykanok...ş.m”


Sary şlýapa: Sary şlýapa geýenimizde has oňyn dünýägaraýşymyz bolýar. “Tehnologiýanyň kömegi bilen birnäçe işimizi gysga wagtda ýerine ýetirýäris….we ş.m”
Umuman, bu şlýapada kararymyzyň güýçli taraplaryna, gymmatyna we peýdalaryna ünsi jemleýäris.

Gara şlýapa: Bu şlýapany geýenimizde, pikirimiziň gowşak taraplaryna ünsi jemleýäris we ýalňyş ýa-da erbet netije berjekdigini beýan edýäris.
“Tehnologiýa zyýanlydyr. Tehnologiýa ösdügiçe adamlara bolan zerurlyk azalar, işsizlik köpeler…we ş.m”


Gyzyl şlýapa: Karar berenimizde duýgularymyzy diňleýän şlýapa. Käte olaryň seslerine-de mätäç bolýas. “Tehnologiýanyň kömegi bilen uzakda bolsak, ýakynlarymyz, dogan-garyndaşlarymyz bilen habarlaşyp bilýäris. Bu ýagdaý meni bagtly edýär…we ş.m”

Ýaşyl şlýapa: Bu döredijilik şlýapa. Ýaşyl şlýapa geýenimizde, karar bermezden ozal alternatiwalar, beýleki mümkinçilikler, usullar, täze pikirler hakda pikir edýäris. “Tehnologiýa we ynsanyň el güýji baglanyşan wagtynda şeýle-şeýle .. oňat işler ýüze çykar…we ş.m”


Gök şlýapa: Ahyrynda pikirlenişimize gözegçilik etmek we beýleki şlýapalardaky pikirlerimize gözegçilik edip iň soňky gelen kararyny aýdýar. “Tehnologiýa durmuşymyzyň aýrylmaz bir parçasydyr…we ş.m”

Bononyň pikiriçe, alty dürli şlýapa geýenimizde, alty dürli pikir edýäris. Şeýlelik bilen, dürli garaýyşlarymyz bar bolsa, kabul edilen ýalňyş kararlardan daşlaşmak mümkinçiligimiz çalt artýar. Şeýle hem, geljekdäki kararlar üçin köp düşünje toplaýarys. Bu şlýapalary synap görmek maksady bilen siziň bilen bir mesele hakynda pikirleneliňmi?!