Çernobyl atom elektrik stansiýasy Ukrainanyň paýtagty Kiýewden 130 km demirgazykda, Belarus serhedinden 20 km günortada ýerleşýär. Elektrik stansiýasynyň gurluşygy 1970-nji ýylda başlandy. Stansiýanyň özi dört reaktordan ybaratdy we heläkçilik ýüze çykan mahaly Ukrainada ulanylýan elektrik energiýasynyň takmynan 10% -i bu zawodda öndürildi. Reaktorlar Sowet Soýuzy (RMBK-1000) tarapyndan işlenip düzülen dizaýn.
Bütindünýä saglygy goraýyş guramasy tarapyndan berlen maglumata görä, 1986-njy ýyldaky betbagtçylykdan soň geçirilen arassalaýyş işine takmynan 350,000 işgär gatnaşdy. Olardan takmynan 240,000 iň ýokary şöhlelenme sezewar edilendigine garamazdan, arassalaýyş işine gatnaşan işgärleriň umumy sany 600 000-e ýetdi.
Awariýa dördünji reaktordaky synag wagtynda boldy. Synag wagtynda stendlerde öndürilen energiýanyň sowadyjy nasoslary işletmek üçin ýeterlikdigini ýa-da ýokdugyny anyklamak üçin yzygiderli birnäçe ýalňyşlyk elhenç betbagtçylyga sebäp boldy.
Halkara Atom Energiýasy Guramasy (IAEA) tarapyndan berlen maglumata görä; Betbagtçylyga öwrülen bu heläkçilik, Hirosimanyň üstüne atylan atom bombasyndan 400 esse köp radioaktiw materialyň döremegine sebäp boldy.
Seziý-137, ýod-131 we strontium-90 ýaly radioaktiw izotoplar howada goýberildi. Radioaktiw galyndylaryň 70% -i Belarusa paýlanan bolsa, ýurduň ýerleriniň bäşden biri hapalandy.
27-nji aprelde Pripýat şäheri ewakuasiýa edilip başlandan soň, şäher ilatynyň arasynda keseliň alamatlary ýüze çykyp başlady. Awariýanyň hasabaty we jikme-jiklikleri heläkçilikden üç gün soň ýaýradylyp bilner.
Reaktordan çykýan radioaktiw materiallar, ýel we ýagyşyň täsiri bilen Skandinawiýa ýurtlaryndan biziň ýurdumyza giň geografiýa ýaýrady.
Çernobyl heläkçiligi, Hirosimanyň üstüne atylan bombadan 400 esse köp radioaktiw material çykardy!
Bilim,
Crazy_GR
tarapyndan
22-08-2021, 21:54